Kayıtlar

Ekim, 2023 tarihine ait yayınlar gösteriliyor

KATALOG İŞLEMİNDEN ÖNCE KÜTÜPHANECİNİN YAPMASI GEREKENLER VE KULLANACAĞI ARAÇLAR

  Kataloglamanın amacı, kütüphane kullanıcılarına, kütüphanenin mevcudu ve her eserin yerini bildirmekte yardımcı olmaktır. Bu yüzden, okuyucu katalogu genellikle “tanımlayıcı kataloglama” ve “konu kataloglaması” diye bilinen işlemlerle sağlanan materyalin tanımlanması ve yerinin belirlenmesi için gerekli olan bilgiyi içermelidir. Kataloglama işleminin en önemli ürünü olan kullanıcı katalogu, bir kütüphanenin en önemli danışma kaynağıdır. Çünkü orta büyüklükteki kütüphaneyi bile katalog olmaksızın kullanmak oldukça zordur. Tek ve çok yazarlı eserlerde şu hususlara dikkat etmek gerekir 1.                          Tek yazarlı eserler, eser üzerinde adları bulunsun veya bulunmasın, biliniyorsa yazar adı girişi yapılmalıdır. 2.                       ...

TARİH KONULU ÜÇ KİTABIN KART KATALOGLARI

  956.07 ŞİR 2000 Şirin, Veli                    Ana hatlarıyla siyasi ve kültürel Osmanlı tarihi / Veli Şirin -- 2. Baskı -- İstanbul : Marifet Yayınları, 2000.                 373 s. : harita ; 21 cm. 9786057531193 Kaynakça var. Osmanlı İmparatorluğu Tarih 956.012 TAŞ 2022 Taşağıl, Ahmet                 Kök Tengri'nin çocukları : (Avrasya bozkırlarında İslam öncesi Türk tarihi) / Ahmet Taşağıl ; yayına hazırlayan: Naci Akıncı. --   21. Baskı -- İstanbul : Bilge Kültür Sanat, 2022.                 368 s. : tablo ; 24 cm. -- ( Bilge Kültür Sanat ; yayın no: 565.) 9786055261658 Kaynakça var. Dizin var. Türk tarihi Göktürk Devleti   -...

FİŞ KATALOGDA KULLANILAN NOKTALAMA İŞARETLERİ

Resim
 

YAYINDA KATALOGLAMA BİLGİSİNİ SUNAN BAZI KİTAPLAR

Resim
 

KATALOGLAMADA TEMEL GİRİŞ ÖGELERİ

Resim
  KATALOGLAMADA TEMEL GİRİŞ ÖGELERİ Temel Giriş Bir eserin tanımlanabilmesi için gerekli bütün bilgiyi veren tam fiş. Temel girişte, diğer girişlere ait izleme kayıtları veya esere katalogda erişim noktaları bulunur. Genellikle temel giriş, yazar girişidir. Öge Bir bibliyografik tanımda, bir alanın bir kısmı veya alt alanı. (Ör.: Eseradı, eseradı ve sorumluluk kaydı alanının bir ögesidir.)   Temel giriş, materyal için başlıca bilgi kaynağından saptanmalıdır. Örneğin kitap için temel giriş, kitabın başlıca bilgi kaynağı olan iç kapaktan alınır. Sinema filmi için temel giriş, filmin başlıca bilgi kaynağı olan eserin adını içeren karelerinden alınır. 1.  Temel Giriş Ögesi: Yazar Adı 2 2. Temel Giriş Ögesi: Eser Adı 3.   Temel Giriş Ögesi: Yayınlayan Kaynakça: Bloomberg, M., Evans, E. G., & Tuncer, N. (1989). Kütüphane teknisyenleri için teknik hizmetlere giriş. Türk Kütüphaneciler Derneği.

Kataloglama Kuralları

 1. Dewey Onlu Sınıflama Sistemi Dewey Onlu Sınıflama sisteminin yazarı, kurucusu olan Melvil Dewey (1851-1931), kitaplarda ele alınan konuların düzenlenmesi için bir sınıflama şeması oluşturma fikrini düşünürken Amherts College’da öğrenci ve yardımcı kütüphaneciydi. Onun onlu sınıflamasının birinci baskısı 1876 yılında 1000 kopyasıyla birlikte toplam 42 sayfa olarak basıldı. 1876 yılındaki bu ilk baskı Dewey’in ilkelerini özetleyen kısa bir önsöz, on ana sınıfın listelerinin 000’dan 999’a numaralanmış toplam 1000 kategorinin ondalıklı olarak alt bölümlenmesini ve bir alfabetik konu dizinini içerir. Ana sınıfların bölünmesi, W.T. Harris tarafından 1870 yılında tasarlanan, eski bir sınıflama sistemi temel alınarak oluşturulmuştur.  Dünyada en çok kullanılan kütüphane sınıflama sistemi olan DOS, özellikle halk ve okul kütüphanelerinde yaygınlaşmıştır (Mortimer, 2000: 5). Kütüphanelerin çok büyük bir kısmının DOS’u seçmesinde, kullanmasında DOS’un sahip olduğu özelliklerin payı ...

WorldCat ve TO-KAT

Resim
  WorldCat ve TO-KAT WorldCat WorldCat, OCLC küresel kooperatifine katılım sağlayan 123 ülke ve bölgeden 17.900 kütüphanenin arşivini listeleyen bir toplu katalogdur. OCLC, Inc. tarafından işletilmektedir. Dünyanın en büyük bibliyografik veri tabanıdır ve üye olan kütüphaneler toplu olarak bu veri tabanının bakımını üstlenmektedir. Mayıs 2019 verilerine göre WorldCat'te 2.8 milyar fiziksel ve dijital kütüphane yayınına ait 484 dilde 450 milyondan fazla bibliyografik tutanak ve 100 milyondan fazla kişiyi bulunduran bir kişi veri kümesi bulunmaktadır. TO-KAT Devlet Planlama Teşkilatı, Bilgi Toplumu Stratejisi çerçevesinde 2006 yılında bir dizi eylem planı hazırlamıştır. Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü kapsamında hazırlanan eylem planlarından 38. eylem, Entegre e-Kütüphane Sistemi’dir ve kütüphane hizmetlerinin, katalog tarama ve içeriğe erişim hizmetlerinin elektronik ortamda sunulur hale getirilmesini öngörmüştür.      Eylem planında Entegre...

Cataloging in Publication Nedir?

  Cataloging in Publication Nedir? “Cataloging in Publication”, henüz yayınlanmamış bir kitap için Library of Congress tarafından hazırlanan bibliyografik bir kayıttır. Kitap yayınlandığında yayıncı, telif hakkı sayfasına CIP verilerini dâhil eder, böylece kütüphaneler ve kitap satıcıları için kitap işlemlerini kolaylaştırır.  CIP Programının amacı, kitapları yayınlanmadan önce kataloglayarak ülke kütüphanelerine hizmet etmektir. Yayıncılar başvuruları Library of Congress 'in “PrePub Kitap Bağlantısı” aracılığıyla sunar. Kütüphane, her yayın için bibliyografik kayıt oluşturarak yayıncıya gönderir. Yayıncı, kaydı başlık sayfasının arka yüzüne yazdırır. Böylece CIP verileri, kitabın bir kopyasını alan her kütüphaneye sunulur. Library of Congress ayrıca bu kayıtları haftalık olarak makine tarafından okunabilir biçimde dünya çapındaki büyük kütüphanelere, bibliyografik hizmetlere ve kitap satıcılarına dağıtır. Bu kuruluşların çoğu, kütüphane topluluğunu gelecek yayınlar konusunda ...

Teknik Okuma Nedir?

  Teknik Okuma Nedir? Bir eserin sadece bibliyografik kimliği ile konusunun belirlenmesine yetecek kadar incelenmesi ya da en genel anlamıyla bilgi kaynağının (materyalin) tanımlayıcı bilgilerini, belirlenmiş bölümlerden bulma işlemidir. Bir katalog kaydında, bilgi kaynağına ait öğeleri tanımlamak için, sadece neye bakılacağını değil, aynı zamanda nasıl bakılacağını da bilmek gerekir.  Herhangi bir kaynağı kataloglarken yapacağımız ilk şey teknik okumadır. Anglo Amerikan Kataloglama Kurallarına göre bilgi kaynaklarında tanımlayıcı bilgilerin bulunduğu bölüm kitaplar için iç kapaktır. Bilgiler buradan alındığı için iç kapağa bilginin ana kaynağı da denmektedir. Yalnızca iç kapaktaki bilgiler kataloglama ve sınıflama için yeterli değildir. Bu nedenle kataloglama ve sınıflama işlemlerinde kaynağın hangi türe ait olduğunu belirlemek için dikkatle incelenmesi gerekir. Daha sonra;  Basım/baskı ifadesi var mı? Çizimler, resimler, şekiller, haritalar, portreler var mı? Kaynakça, ...

Kataloglamada Noktalama İşaretleri

  Kataloglamada Noktalama İşaretleri   Kataloglama işleminde kullanılan noktalama işaretleri şunlardır; Virgül, iki nokta, nokta, parantez, köşeli parantez, eşittir işareti, noktalı virgül, eğik çizgi. Virgül Kart katalogda yazarın soyadı ve adı arasına, Konu başlığı yazıldıktan sonra, Yayınevinin adından sonra, Konu başlığı verilirken yazar soyadı ve adı arasına, Varsa sorumlu bildiriminde emeği geçenlerin (editör, hazırlayan, çeviren, resimleyen…) soyadı ve adı arasına konulur. İki nokta Kart katalogda yayın yeriyle yayınevinin arasına, Sayfa sayısı yazıldıktan sonra, varsa (resim, fotoğraf şekil, harita…) ikisi arasına konur. Eser adı yazılırken eğer orijinal eser başlığında varsa iki nokta kullanılır. Nokta Kart katalogda fiziksel niteleme alanlarının kısaltmasında kullanılabilir. Örneğin sayfa“s.”, santimetre “cm.” veya şekil “şkl.” gibi… Yer numarası verilirken kullanılır. Parantez Kart katalogda basım yeri parantez içinde yazılır. Köşeli Parantez Kart katalogda, kitap ü...

Kart Katalog

Resim
  Kart Katalog Nedir? Kart katalog, 7,5 x 12,5 cm. (ortalama 3x5 inç) büyüklüğündeki fişlerin bir çekmeceye belli bir düzende (Genellikle alfabetik) yerleştirilmesiyle oluşur. 15 çekmecelik katalog, bir fiziksel birimde 15 çıkarılabilen çekmecenin bulunduğu anlamını taşır. Bir çekmeceye 800-900 civarında fiş dizilir. Her çekmece, dizilmiş fişlerin tam sırasını gösterecek biçimde etiketlenir. Şekil 15.1   Katalog Çekmece Etiketi                                A - ARİ Şekil 15.1’deki etiket, o çekmecedeki erişim noktalarının veya fişlerin "A” ile başladığı ve üç harfle başlayan (ARİ gibi) bir kelimeyle bittiği anlamını taşımaktadır. (Yani; Aardvark’tan Arizona’ya kadar). Bir kart katalog örneği ve kart katalogda bulunan alanlar şunlardır: Kaynakça: Bloomberg, M., Evans, E. G., & Tuncer, N. (1989). Kütüphane teknisyenleri için teknik hizmetlere giriş. Türk Kütüphaneciler Derneği.

Tanımlayıcı Kataloglama ile Kopya Katalog Arasındaki Fark

    Tanımlayıcı Kataloglama ile Kopya Katalog Arasındaki Fark Tanımlayıcı Kataloglama, bir eseri tanımlayan, temel girişi saptayan ve ek girişleri seçen kataloglama işlemidir. Katalog uzmanının kitabı bütün yönleriyle inceleyerek konu başlığını bulması, konu başlığını bulduktan sonra alt dallara ayırması ve yer numarası vermesidir. Bu işlemleri, kataloglama uzmanı kütüphanenin kullanmış olduğu sınıflama sistemine bakarak yapar. Aynı zamanda katalogcu kullanılan sınıflama sisteminin konu başlıklarına hakim olmalı, bu konuda yeterli bilgiyi ve eğitimi almış olmalıdır ki katalog yapacağı zaman tam anlamıyla yapabilsin. Katalogcunun tanımlayıcı bir kataloglama yapabilmesi için tecrübeli, donanımlı ve hemen hemen her konuda bilgisi olan bir kütüphaneci olması gerekmektedir. Bu sayede katalogcu bir kataloglama işlemi yaptığında eksik bilgiler içeren bir katalog olmaz ve kullanıcı da aradığı materyal iyi tanımlanmış olduğundan bulmakta zorluk çekmemiş olur. Tanımlayıcı katalo...

Bibliyografik Tanımlama Konu Analizi ve Notasyon

  Bibliyografik Tanımlama Konu Analizi ve Notasyon Kavramları Bibliyografik Tanımlama Kullanıcının bilgiye erişimde, bilgi kaynağının yerine kullanabileceği yeterli bibliyografik bilgiyi içeren kayıtların hazırlanmasıdır. Konu Analizi Kataloglanacak bir eserin konusunu saptamak ve konu girişleri ile sınıflandırma numarasını seçmekle ilgili kısmıdır. Notasyon Numara ve/veya harf sisteminin sınıflandırma şemasını temsil etmesi. “Karışık Notasyon” iki veya daha çok sembol kullanır (yani harfler ve sayılar). “Saf Notasyon” sadece tek tür sembol, harf ya da sayı kullanır. Sadece sayı kullanan Dewey Onlu Sınıflandırması bir saf notasyondur; harf ve sayı kullanan Kongre Kütüphanesi Sınıflandırması ise bir karışık notasyondur.       Kaynakça: -           https://acikders.ankara.edu.tr/mod/resource/view.php?id=114613 -           Bloomberg, M., Evans, E. G., & ...

Charles Ammi Cutter

  Charles Ammi Cutter   Charles Ammi Cutter (1837-1903) Amerikalı bir kütüphanecidir. 1850'lerde ve 1860'larda Harvard Koleji kütüphanesinin yeniden kataloglanmasına yardım ederek Amerika'nın ilk halka açık kart kataloğunu hazırladı. Kart sisteminin kütüphaneciler için daha esnek olduğu ve kullanıcılar için büyük kitaplara başlıkları kronolojik sırayla girme şeklindeki eski yöntemden çok daha yararlı olduğu kanıtlandı. 1868'de Boston Athenaeum'a katılarak kart kataloğunu uluslararası bir model haline getirdi. Cutter, Kongre Kütüphanesi'nde standart uygulama haline gelen kitapların merkezi kataloglanmasını teşvik etti. Yerel ve ulusal düzeyde çok sayıda kütüphane kuruluşunda liderlik pozisyonlarına seçildi. Cutter, her kitaba standartlaştırılmış sınıflandırma numaraları veren ve benzer konulardaki kitapların birlikte raflarda yer alması için bunları raflarda bu numaraya göre düzenleyen “Cutter Kapsamlı Sınıflandırma Sistemi’yle” hatırlanmaktadır. Cutter Tab...

Felatun Bey ile Rakım Efendi Adlı Kitabın Bibliyografik Tanımlaması

  Eser Adı: Felatun Bey ile Rakım Efendi Yazar:   Ahmed Midhat Efendi Sorumlular yay. haz.:  Özcan Kaya ; yay. yön. Bülent Oktay ; ed. Tülay Gençtürk Demircioğlu Yayın Tarihi : 2018 Yayınlayan: Beyaz Balina Yayınları Yayın Yeri: İstanbul Konu: Türk romanı Dil: Türkçe ISBN: 978-605-188-383-0 Fiziksel Nitelik: 224 s. ; 20 sm. Yayın Geliş Tarihi: 26.9.2019

Felatun Bey ile Rakım Efendi Adlı Kitabın Teknik Okuması

  Ahmet Mithat                Felatun Bey ile Rakım Efendi / Ahmed Mithat ; günümüz Türkçesine çeviren : Özcan Kaya -- 1. bsk. -- İstanbul : Beyaz Balina Yayınları, 2018 (Ekosan Matbaacılık)      224 s. ; 21 cm. 9786051883830 Türk romanı I. Kaya, Özcan

Bir Kitabın Teknik Okuması Hangi Alanlarda Yapılır

  Bir kitabın teknik okuması yapılırken şu alanlara dikkat edilmelidir:   - Eser adı - Yazar adı - ISBN numarası - Yayınevi - Yayına hazırlayanlar - Alt yazar veya alt yazarlar - Basım kaydı - Yayınlayan - Matbaa

Teknik Hizmetler Nedir ve Hangi Birimleri İçerir

  1. Ödev: KÜTÜPHANEDE TEKNİK HİZMETLER Teknik hizmetler kütüphanenin tüm araç-gereçlerinin (kitap, dergi gibi basılı materyaller ile film, slayt, CD gibi görsel-işitsel araçlar ve elektronik yayınlar) seçimi, sağlanması ve bunların okuyucuya sunulacak duruma getirilmesi için yapılacak işlemlerin tümüdür. Teknik hizmetler şu şekilde birimlere ayrılır: 1)        Sağlama ve Seçim Bölümü Seçim işlemi bir karar verme işlemidir: " Bu eser kütüphaneye yararlı olacaktır, onun için alınmalıdır veya bu eser gereksizdir, onun için satın alınmayacaktır" şeklindedir. Seçim işlemi neyin gerekli olduğuna karar verir; sağlama bölümü ondan sonra gerekli materyali sağlar. Sağlama işleminde birinci iş, eserin varlığının doğrulanması, fiyatının saptanması ve yayıncı veya sağlayacak yerin belirlenmesidir. Daha sonra uygun sağlayıcıya (yayıncı, toptancı, kitapçı veya diğerleri) bir sipariş yapılır. 2)        Kataloglama Bölümü Kataloglama, yaz...