WorldCat ve TO-KAT

WorldCat ve TO-KAT

WorldCat

WorldCat, OCLC küresel kooperatifine katılım sağlayan 123 ülke ve bölgeden 17.900 kütüphanenin arşivini listeleyen bir toplu katalogdur. OCLC, Inc. tarafından işletilmektedir. Dünyanın en büyük bibliyografik veri tabanıdır ve üye olan kütüphaneler toplu olarak bu veri tabanının bakımını üstlenmektedir.

Mayıs 2019 verilerine göre WorldCat'te 2.8 milyar fiziksel ve dijital kütüphane yayınına ait 484 dilde 450 milyondan fazla bibliyografik tutanak ve 100 milyondan fazla kişiyi bulunduran bir kişi veri kümesi bulunmaktadır.

TO-KAT

Devlet Planlama Teşkilatı, Bilgi Toplumu Stratejisi çerçevesinde 2006 yılında bir dizi eylem planı hazırlamıştır. Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü kapsamında hazırlanan eylem planlarından 38. eylem, Entegre e-Kütüphane Sistemi’dir ve kütüphane hizmetlerinin, katalog tarama ve içeriğe erişim hizmetlerinin elektronik ortamda sunulur hale getirilmesini öngörmüştür.

Eylem planında Entegre e-Kütüphane Sistemi Projesi’nin sahibi olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı, ilgili kuruluşlar ise; Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu - Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) ile Üniversiteler olarak belirlenmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığı ise çalışmanın yürütülmesi sorumluluğunu Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü’ne vermiştir.

Kütüphanelerarası işbirliği ve kaynak paylaşımını ülke çapında etkin hale getirebilmek için ilk hedef, ülkemizdeki tüm kütüphanelerin koleksiyon bilgilerini içeren Ulusal Toplu Katalog’un oluşturulması ve kütüphane hizmetlerinin vatandaş/araştırmacı odaklı kullanımının yaygınlaştırılması olarak belirlenmiştir.

Ulusal Toplu Katalog (çevrimiçi) oluşturulması ile Türkiye de hayata geçirilememiş olan;

- Güncel kütüphane yer bilgilerine,

- Materyalin hangi kütüphanede olduğu bilgisine,

- Erişilebilirlik bilgilerine,

- Farklı dillerde kapsamlı tarama olanaklarına,

- Katalog ve sınıflama bilgilerinin değişimine olanak sağlanacaktır.

Ayrıca aynı materyalin değişik kütüphanelerce tekrar tekrar kataloglanmamasına yönelik ihtiyaçlar giderilecektir.

Protokol gereği ULAKBİM tarafından çalışmalar başlatılmış, "Entegre E-Kütüphane Sistemi"nin altyapısını oluşturan "Ulusal Toplu Katalog (TO-KAT)" oluşturulmuş, farklı kataloglara ve otomasyon sistemlerine sahip kütüphanelerin tek bir arayüzden taranabilmesine ve kayıt paylaşımına olanak sağlanmıştır.

Karşılaştırma

- WorldCat dünya çapında bir veri tabanı oluşturulmuş, TO-KAT ise Türkiye çapında (Ulusal) oluşturulmuş bir veri tabanıdır.

- TO-KAT kitap, tiyatro, grafik görüntü gibi materyaller içermekte, WorldCat ise kitap, görüntü, video ve ses dosyaları içermektedir.

- WorldCat’te konuya, yayın yılına, içeriğe, dile göre filtreleme yapılabilmektedir. TO-KAT’ta ise materyalin bulunduğu kütüphanelere, yazar ismine, yayın yılına göre filtreleme yapılabilmektedir.

- WorldCat’te “Konular” ve “Kütüphaneciler İçin” olmak üzere ayrı başlıklar açılmıştır. Bu başlıklar araştırmacının işini kolaylaştırmaktadır.

- WorldCat konumunuzu belirleyerek, aradığınız kütüphane materyalinin bulunduğu en yakın kütüphaneyi size göstermektedir.