Tanımlayıcı Kataloglama ile Kopya Katalog Arasındaki Fark

 

 

Tanımlayıcı Kataloglama ile Kopya Katalog Arasındaki Fark

Tanımlayıcı Kataloglama, bir eseri tanımlayan, temel girişi saptayan ve ek girişleri seçen kataloglama işlemidir.

Katalog uzmanının kitabı bütün yönleriyle inceleyerek konu başlığını bulması, konu başlığını bulduktan sonra alt dallara ayırması ve yer numarası vermesidir. Bu işlemleri, kataloglama uzmanı kütüphanenin kullanmış olduğu sınıflama sistemine bakarak yapar. Aynı zamanda katalogcu kullanılan sınıflama sisteminin konu başlıklarına hakim olmalı, bu konuda yeterli bilgiyi ve eğitimi almış olmalıdır ki katalog yapacağı zaman tam anlamıyla yapabilsin. Katalogcunun tanımlayıcı bir kataloglama yapabilmesi için tecrübeli, donanımlı ve hemen hemen her konuda bilgisi olan bir kütüphaneci olması gerekmektedir. Bu sayede katalogcu bir kataloglama işlemi yaptığında eksik bilgiler içeren bir katalog olmaz ve kullanıcı da aradığı materyal iyi tanımlanmış olduğundan bulmakta zorluk çekmemiş olur.

Tanımlayıcı kataloglama işlemi detaylı olduğundan ve iyi bir araştırma süreci gerektirdiğinden kopya kataloğa göre daha uzun sürebilmektedir. Burada söz konusu olan kitap veya materyaller belki ilk defa kataloglanıyor olabilir, dolayısıyla katalogcunun önünde bir örnek yoksa elindeki materyale benzer bir materyalin nasıl kataloglandığından yola çıkarak kendi kataloğunu oluşturabilir. Yani bu da sürecin uzaması demektir.

Kopya katalogda ise katalogcu elindeki kitap veya materyalin daha önce bir kütüphanede kataloglanıp kataloglanmadığını kontrol eder. Eğer daha önce kataloglanmışsa “MARC” kaydını kopyalayarak kendi sistemine aynen geçirebilir. Bu işlem “TO-KAT” üzerinden yapılabilmektedir. Bu işlemi yapan katalogcular, kendilerine güvenilir bir kütüphane listesi oluşturup, onların kataloglarından faydalanabilirler. Bu listede alanında uzmanlaşmış katalogcuların bulunduğu kütüphaneleri ön sıraya koyabilirler. Bu işlemin yapılmasının amacı; kataloglama işlemini hızlandırmak, kütüphaneciye kolaylık sağlamak ve iş yükünü azaltmaktır. Zaten kataloglaması yapılmış bir materyal için tekrar tekrar uğraşmamak katalogcuya da zaman kazandıracaktır.



Kaynakça:

-          Bloomberg, M., Evans, E. G., & Tuncer, N. (1989). Kütüphane teknisyenleri için teknik hizmetlere giriş. Türk Kütüphaneciler Derneği.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kataloglama Kuralları

 1. Dewey Onlu Sınıflama Sistemi Dewey Onlu Sınıflama sisteminin yazarı, kurucusu olan Melvil Dewey (1851-1931), kitaplarda ele alınan konuların düzenlenmesi için bir sınıflama şeması oluşturma fikrini düşünürken Amherts College’da öğrenci ve yardımcı kütüphaneciydi. Onun onlu sınıflamasının birinci baskısı 1876 yılında 1000 kopyasıyla birlikte toplam 42 sayfa olarak basıldı. 1876 yılındaki bu ilk baskı Dewey’in ilkelerini özetleyen kısa bir önsöz, on ana sınıfın listelerinin 000’dan 999’a numaralanmış toplam 1000 kategorinin ondalıklı olarak alt bölümlenmesini ve bir alfabetik konu dizinini içerir. Ana sınıfların bölünmesi, W.T. Harris tarafından 1870 yılında tasarlanan, eski bir sınıflama sistemi temel alınarak oluşturulmuştur.  Dünyada en çok kullanılan kütüphane sınıflama sistemi olan DOS, özellikle halk ve okul kütüphanelerinde yaygınlaşmıştır (Mortimer, 2000: 5). Kütüphanelerin çok büyük bir kısmının DOS’u seçmesinde, kullanmasında DOS’un sahip olduğu özelliklerin payı ...
Devamı

Teknik Hizmetler Nedir ve Hangi Birimleri İçerir

  1. Ödev: KÜTÜPHANEDE TEKNİK HİZMETLER Teknik hizmetler kütüphanenin tüm araç-gereçlerinin (kitap, dergi gibi basılı materyaller ile film, slayt, CD gibi görsel-işitsel araçlar ve elektronik yayınlar) seçimi, sağlanması ve bunların okuyucuya sunulacak duruma getirilmesi için yapılacak işlemlerin tümüdür. Teknik hizmetler şu şekilde birimlere ayrılır: 1)        Sağlama ve Seçim Bölümü Seçim işlemi bir karar verme işlemidir: " Bu eser kütüphaneye yararlı olacaktır, onun için alınmalıdır veya bu eser gereksizdir, onun için satın alınmayacaktır" şeklindedir. Seçim işlemi neyin gerekli olduğuna karar verir; sağlama bölümü ondan sonra gerekli materyali sağlar. Sağlama işleminde birinci iş, eserin varlığının doğrulanması, fiyatının saptanması ve yayıncı veya sağlayacak yerin belirlenmesidir. Daha sonra uygun sağlayıcıya (yayıncı, toptancı, kitapçı veya diğerleri) bir sipariş yapılır. 2)        Kataloglama Bölümü Kataloglama, yaz...
Devamı

WorldCat ve TO-KAT

Resim
  WorldCat ve TO-KAT WorldCat WorldCat, OCLC küresel kooperatifine katılım sağlayan 123 ülke ve bölgeden 17.900 kütüphanenin arşivini listeleyen bir toplu katalogdur. OCLC, Inc. tarafından işletilmektedir. Dünyanın en büyük bibliyografik veri tabanıdır ve üye olan kütüphaneler toplu olarak bu veri tabanının bakımını üstlenmektedir. Mayıs 2019 verilerine göre WorldCat'te 2.8 milyar fiziksel ve dijital kütüphane yayınına ait 484 dilde 450 milyondan fazla bibliyografik tutanak ve 100 milyondan fazla kişiyi bulunduran bir kişi veri kümesi bulunmaktadır. TO-KAT Devlet Planlama Teşkilatı, Bilgi Toplumu Stratejisi çerçevesinde 2006 yılında bir dizi eylem planı hazırlamıştır. Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü kapsamında hazırlanan eylem planlarından 38. eylem, Entegre e-Kütüphane Sistemi’dir ve kütüphane hizmetlerinin, katalog tarama ve içeriğe erişim hizmetlerinin elektronik ortamda sunulur hale getirilmesini öngörmüştür.      Eylem planında Entegre...
Devamı