KÜTÜPHANELERDE KULLANICI GİZLİLİĞİ VE VERİ GÜVENLİĞİ

 

KÜTÜPHANELERDE KULLANICI GİZLİLİĞİ VE VERİ GÜVENLİĞİ

Kütüphaneler, kullanıcıları hakkında çeşitli bilgiler toplarlar. Kütüphaneye üye olmak amacıyla kullanıcılar; isim, adres ve telefon numaralarını vermektedirler. Kütüphane kayıtları; kurum kimlik numarası, elektronik posta adresi ve vatandaşlık kimlik numarası gibi bilgiler içerir.

Kütüphaneler arası ödünç verme kayıtlarından da kişisel bilgilere erişilebilir. Kütüphaneler, çevrimiçi veri tabanlarını kullananların isimlerini ve kimlik numaralarını sorgularlar. Ayrıca web sayfasına yapılan ziyaretlerde kullanıcı hakkında pek çok bilgi edinilebilir.(bilgisayarın IP adresi, işletim sistemi sitenin açıldığı gün ve zaman görüntülenen sayfalar taramalar sırasında kullanılan sözcükler, terimler...)

Kütüphanecilik Açısından Kullanıcı Gizliliği:

Kullanıcı gizliliği, kullanıcının araştırma konusunun, edindiği bilgilerin, danıştığı soruların, ödünç aldığı kütüphane kaynaklarının, kullandığı web sitelerinin, ya da kişisel bilgilerinin hiçbir koşul altında başkaları ile paylaşılmamasıdır.

Kullanıcı belirli bir politika ve yasal çerçeve içinde hizmet bilgi merkezlerinden özgürce yararlanabilmeli ve yararlandığı konu ve aldığı hizmetler hasta-doktor ilişkisi gibi kullanıcı-kütüphaneci ilişkisi içinde kalmalıdır.

Gizlilik kapsamı; Kullanıcının araştırma konusu, edindiği bilgiler, danıştığı sorular, ödünç aldığı kaynakların, kullandığı web sitelerinin bilgisi; kişisel bilgileri ya da kütüphaneler arası kayıtları başkaları ile paylaşılmamalıdır. Kütüphane kayıtları yalnızca yetkili personel tarafından görüntülenmeli, Kullanıcının kendisini güvende hissedeceği ortam hazırlanmalı, Her tür kullanıcı işleminde gizlilik hakkı korunmalıdır.

Dolaşım; Kullanıcı kimlik bilgileri yalnızca bir kullanıcı hesabı açmak ve gerektiğinde güncellemek amacıyla yapılmalı, Ödünç verme kayıtları sürekli tutulmamalı, Ödünç alınan materyallerin bilgisi açıklanmamalı, Dolaşım hizmetlerindeki işlemlere ait bilgiler (kişisel bilgilerin güncellenmesi, uyarı iletileri, vs.) üçüncü kişilerle paylaşılmamalıdır.

Kütüphaneler arası Ödünç Verme / Belge Sağlama; Dış kullanıcı kayıtları ve ödünç aldıkları kaynak bilgileri gizli tutulmalı, hizmetten yararlanmak için sağlanan kişisel bilgiler yetkili personel ile diğer kütüphane yetkili personeli arasında kalmalıdır.

Danışma Hizmetleri / Araştırma Başvuruları; Kullanıcı araştırmaları kapsamındaki bilgiler gizlidir. Araştırma sorgularına dair kayıtlar gerekmedikçe tutulmamalıdır. Elektronik ortamda gelen danışma soruları ve ilgili bilgiler 5 gün içinde silinmelidir.

Web Sitesi; Web sitesine girişte kaydedilen bilgiler yalnızca analiz ve raporlar için kullanılmalı, Cookie’ler aracılığıyla edinilen bilgiler konusunda kullanıcılar bilgilendirilmeli Web log, IP bilgileri gizli tutulmalı ve amacı dahilinde kullanıldıktan sonra silinmelidir. Bilgi işlem merkezi ile işbirliği yapılmalıdır.

Kütüphane Anketleri / Değerlendirme Projeleri; Kütüphane anketlerinden elde edilen kişisel bilgiler gizlidir. E-posta adresine gelen sorular kullanıcılara sağlanan hizmetin etkili olup olmadığını ölçen analizlerde kullanılmalıdır.

Çözüm Önerileri:

Kütüphanecilerin sorumluluklarından biri kullanıcılar için güvenli ortamlar hazırlanmasıdır. Bilgi Edinme Özgürlüğü ve Kullanıcı Gizliliği konularında literatür çalışması yapılmalıdır.

Ulusal ve uluslararası belgelerden ve örnek uygulamalardan yararlanılmalı ve Kullanıcı gizliliği politikaları hazırlanmalıdır.


Kaynakça:

-https://slideplayer.biz.tr/slide/2031494/


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Kataloglama Kuralları

 1. Dewey Onlu Sınıflama Sistemi Dewey Onlu Sınıflama sisteminin yazarı, kurucusu olan Melvil Dewey (1851-1931), kitaplarda ele alınan konuların düzenlenmesi için bir sınıflama şeması oluşturma fikrini düşünürken Amherts College’da öğrenci ve yardımcı kütüphaneciydi. Onun onlu sınıflamasının birinci baskısı 1876 yılında 1000 kopyasıyla birlikte toplam 42 sayfa olarak basıldı. 1876 yılındaki bu ilk baskı Dewey’in ilkelerini özetleyen kısa bir önsöz, on ana sınıfın listelerinin 000’dan 999’a numaralanmış toplam 1000 kategorinin ondalıklı olarak alt bölümlenmesini ve bir alfabetik konu dizinini içerir. Ana sınıfların bölünmesi, W.T. Harris tarafından 1870 yılında tasarlanan, eski bir sınıflama sistemi temel alınarak oluşturulmuştur.  Dünyada en çok kullanılan kütüphane sınıflama sistemi olan DOS, özellikle halk ve okul kütüphanelerinde yaygınlaşmıştır (Mortimer, 2000: 5). Kütüphanelerin çok büyük bir kısmının DOS’u seçmesinde, kullanmasında DOS’un sahip olduğu özelliklerin payı ...
Devamı

Teknik Hizmetler Nedir ve Hangi Birimleri İçerir

  1. Ödev: KÜTÜPHANEDE TEKNİK HİZMETLER Teknik hizmetler kütüphanenin tüm araç-gereçlerinin (kitap, dergi gibi basılı materyaller ile film, slayt, CD gibi görsel-işitsel araçlar ve elektronik yayınlar) seçimi, sağlanması ve bunların okuyucuya sunulacak duruma getirilmesi için yapılacak işlemlerin tümüdür. Teknik hizmetler şu şekilde birimlere ayrılır: 1)        Sağlama ve Seçim Bölümü Seçim işlemi bir karar verme işlemidir: " Bu eser kütüphaneye yararlı olacaktır, onun için alınmalıdır veya bu eser gereksizdir, onun için satın alınmayacaktır" şeklindedir. Seçim işlemi neyin gerekli olduğuna karar verir; sağlama bölümü ondan sonra gerekli materyali sağlar. Sağlama işleminde birinci iş, eserin varlığının doğrulanması, fiyatının saptanması ve yayıncı veya sağlayacak yerin belirlenmesidir. Daha sonra uygun sağlayıcıya (yayıncı, toptancı, kitapçı veya diğerleri) bir sipariş yapılır. 2)        Kataloglama Bölümü Kataloglama, yaz...
Devamı

WorldCat ve TO-KAT

Resim
  WorldCat ve TO-KAT WorldCat WorldCat, OCLC küresel kooperatifine katılım sağlayan 123 ülke ve bölgeden 17.900 kütüphanenin arşivini listeleyen bir toplu katalogdur. OCLC, Inc. tarafından işletilmektedir. Dünyanın en büyük bibliyografik veri tabanıdır ve üye olan kütüphaneler toplu olarak bu veri tabanının bakımını üstlenmektedir. Mayıs 2019 verilerine göre WorldCat'te 2.8 milyar fiziksel ve dijital kütüphane yayınına ait 484 dilde 450 milyondan fazla bibliyografik tutanak ve 100 milyondan fazla kişiyi bulunduran bir kişi veri kümesi bulunmaktadır. TO-KAT Devlet Planlama Teşkilatı, Bilgi Toplumu Stratejisi çerçevesinde 2006 yılında bir dizi eylem planı hazırlamıştır. Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü kapsamında hazırlanan eylem planlarından 38. eylem, Entegre e-Kütüphane Sistemi’dir ve kütüphane hizmetlerinin, katalog tarama ve içeriğe erişim hizmetlerinin elektronik ortamda sunulur hale getirilmesini öngörmüştür.      Eylem planında Entegre...
Devamı